In mijn jongensjaren was er een jongen uit Groningen: Pieter Roelf. Vanaf een jaar of 8 stond ik met ‘m op en ging ik met ‘m naar bed. Zijn boeken, kleine en grote, viste ik uit de grote boekenkast van mijn ouders en nam ik mee naar mijn jongenskamer, waar ik ze avond aan avond verslond. Pagina voor pagina spelde ik uit. Toen ik achttien was had ik geld genoeg om zelf zo’n boek te kopen. Glimmend stapte ik de boekhandel uit met een nieuwe druk van Pieter Roelf.
Nu sta ik in Groningen tegenover één van mijn jeugdidolen. Althans een getekend portret van hem. Aan het gietijzeren hek van een groot pand met een luifel in de nieuwe Boteringestraat hangt een klein schilderijtje in gestileerd zwart wit. Het is Pieter Roelf Bos, de grondlegger van de Bosatlas. Pieter Roelf verkeert in bont gezelschap. Naast hem een kantoortje van de Socialistische Partij. Even verderop knetteren de naalden van Tattoo da Tonk. Er tegenover zit tuincentrum de thuiskweker. Zijn hier ongure praktijken gaande? Mocht het al zo zijn, dan is de deugdzaamheid nabij: naast de thuiskweker en een pand dat vertelt dat Jezus Christus gisteren en heden nog steeds dezelfde is.
Het journaal maakt intussen melding van terrorisme in Zuid-Duitsland. Een hotel met de naam Christ komt voorbij. Een gastvrije naamkeuze. Het blijkt een vluchtelingenopvang te zijn. Een toepasselijker naam is niet denkbaar. De gelovigen in de Nieuwe Boteringestraat hebben hun gelijk gekregen, in ieder geval in een dorp in zuid-Duitsland, in ieder geval voor even.
Terug naar Pieter Roelf, mijn jeugdidool. Hoe zou hij de vluchtelingenstromen in kaart brengen? Zou hij er wel aan beginnen? Kaarten van steden met “opvanglocaties”? Pijlen die de Balkanroute visualiseren? Het fenomeen is misschien te tijdelijk en te dynamisch om te vatten in een eenvoudige kaartjes. Daar staat tegenover dat Wolters Noordhoff, die de atlassen nog steeds uitgeeft, al in 2007 besloot om een kaart over terrorismedreiging op te nemen. Dat dan weer wel. De wereld verandert. En de Bosatlas brengt het onverbiddelijk in beeld.
