‘Het wordt steeds gekker,’ zei de waard, ‘ze verzinnen steeds weer iets nieuws’. Hij zit onderuitgezakt aan één van de eikenhouten tafeltjes van café het Schermer Wapen, in Stompetoren.
Mooi dorp, Stompetoren. Het ligt midden in de Schermer, één van de Hollandse droogmakerijen, vlakbij grote broer Beemster, bekend van Unesco en de kaas.
Een kruising vormt het hart van het dorp. De Oterlekerweg komt hier uit op de Noordervaart. Linksaf Grootschermer, rechtsaf Zuidschermer. Een kaarsrechte weg begeleidt het strakke silhouet van de Noordervaart. Eenvoud alom. Al is de droogmakerij inmiddels bijna vierhonderd jaar oud, dit landschap kan zijn menselijke oorsprong nog steeds niet verbloemen.
Recht vooruit ligt de kerk waarvan inderdaad de torenspits ontbreekt. Er omheen een bescheiden begraafplaats, zoals het hoort. Op een steenworp afstand ligt het Schermer Wapen. Een fors boerderijachtig gebouw, met een grote blauwwitte R op het dak. Het doet een beetje denken aan de AC-restaurants, maar dan authentieker. Twee blauwe klompjes sieren het wapen: ‘sinds 1966’.
De waard vertelt over zijn uitspanning, over de kuikens die hij achterin zijn zaak heeft staan en over het dorp dat letterlijk onder de rook van Alkmaar ligt. Dat komt door de grote vuilverbrandingsinstallatie, een groot rood gebouw aan de rand van de polder.
‘Hier wordt afval vanuit heel Nederland verbrand, dat ze per schip over het Noord-Hollands Kanaal hierheen brengen. En nu halen ze het ook al uit Engeland. Kennelijk is dat goedkoper. Zelfs het afval wordt internationaal. En ondertussen proberen we met z’n allen het land een beetje duurzamer te krijgen’. De beste man wil niet klagen, maar toch.
Ik rijd terug richting Alkmaar en draai de ring op. De weg slingert door de industrie van Alkmaar. Aan de linkerkant steekt de grote pluim van de vuilverbranding fel af tegen de azuurblauwe en oranje lucht. Rechts een ‘business centre’ en een KFC, gevolgd door een McDonalds en een gebouw van AGU, u weet wel, van de wielrenbroekjes. Dan machtig, groot en rood: het AZ-stadion, waar allang geen jongens uit alleen Alkmaar, Zaandam, of Stompetoren meer voetballen. Een klein stukje rijden op de N242 en de internationalisering vliegt je om de oren.
De zon is een grote oranje bal geworden, en het avondlicht kleurt het asfalt oranje. Al die internationale bedrijvigheid passerend, denk ik nog eens aan wat de waard van het Schermer Wapen net zei. Engels afval. En we proberen met z’n allen het land een beetje duurzamer te krijgen. En hoewel HVC ongetwijfeld een duurzaam bedrijf is en het vast op één of andere manier slim is om Engels afval te importeren, staat het me tegen.